Normy ISO

Wiodącym systemem zarządzania jakością jest ISO 9001:2000. Pomimo iż ISO nie odnosi się wyłącznie do branży IT, to jednak jest tam szeroko stosowany, z uwagi na elastyczność oraz wymóg jego posiadania stawiany często przez krajowych i zagranicznych kontrahentów.

Ważną cechą systemu ISO jest to, że nie dotyczy on bezpośrednio wytwarzanych produktów lecz funkcjonowania organizacji zgodnie z wymaganiami klienta., przy czym przez pojęcie "klient" rozumie się zarówno klientów zewnętrznych jak i wewnętrznych.

Podstawowym celem wprowadzenia ISO jest uporządkowanie dotychczasowych działań w nazwane i opisane procedury, które mają pomóc organizacji w sprawnym funkcjonowaniu. Działania podejmowane ad hoc muszą się zmienić w z góry zaplanowane i przemyślane czynności.

Nie podlega wątpliwości, iż w Polsce wprowadzenie norm ISO, jest nadal działaniem mającym również na celu wyróżnienie się wśród rosnącej liczby konkurentów, oraz budowy obrazu stabilnej, pewnej i ukierunkowanej na klienta firmy

ISO (International Organization for Standardization) jest międzynarodową organizacją, powołaną w Wielkiej Brytanii w 1947 r. aby zunifikować obowiązujące w różnych krajach standardy przemysłowe.

CMM/CMMI

W przypadku branży IT warto rozważyć alternatywny model zapewniania jakości, jakim jest CMM (Capability Maturity Model - Model Dojrzałości Organizacyjnej). Podobnie jak ISO, model CMM ma służyć przede wszystkim ludziom, pomagać w usprawnieniu ich pracy, co przekłada się na wymierne korzyści dla całej organizacji i jej klientów.

CMM został opracowany w celu usprawnienia zarządzania procesami tworzenia oprogramowania. Model CMM opiera się głównie na koncepcji "dojrzałości" zarządzania procesami zachodzącymi w firmie. CMM wyróżnia pięć faz charakteryzujących stopień rozwoju firmy wytwarzającej oprogramowanie, począwszy od poziomu początkowego, charakteryzującego się pełną spontanicznością w działaniu, brakiem procedur, aż do fazy piątej, gdzie organizacja procesu jest kompletna, w pełni zoptymalizowana i ukierunkowana na cele.

Poniższy schemat przedstawia procesy, które przedsiębiorstwo powinno opanować aby móc przejść do kolejnego poziomu dojrzałości.

Ze schematu wynika, że ważną sprawą jest współgranie kluczowych procesów określonego poziomu, a tym samym, że jedną z najważniejszych korzyści wprowadzenia modelu CMM jest przewidywalny proces działania organizacji, ukierunkowany na osiągnięcie większej skuteczności.

Porównując model CMM i normę ISO widzimy, iż systemy te są podobne, gdyż oba koncentrują się na tych samych zagadnieniach, czyli jakości i zarządzaniu procesami.

W szczególności oba zalecają stosowanie podstawowej reguły: "Say what you do; do what you say", czyli "Mów, co robisz; rób, tak jak mówisz", co oznacza, że każdy istotny proces powinien być opisany, a wyniki działań poddane kontroli jakości.

Często jako najistotniejszą różnicę między ISO i CMM wymienia się fakt, że CMM kładzie nacisk na ciągłe doskonalenie i rozwijanie procesów, zaś ISO po prostu definiuje minimalne wymagania dotyczące sposobów działania, dokumentowania tych działań, itp. akceptowane w ramach normy. Obecnie nie jest to do końca prawda, gdyż istnieje norma ISO 9004, która, podobnie jak CMM, kładzie nacisk na usprawnianie procesów w firmie.

Pozostałe różnice wynikają głównie z tego, że CMM koncentruje się tylko na oprogramowaniu, norma ISO jest znacznie szersza, dotyczy także sprzętu, usług, przewozów, przechowywania produktów, pakowania, itp.

Na pytanie, który system wybrać, organizacja będzie zmuszona odpowiedzieć sobie sama, wybierając pomiędzy dopasowanym do branży IT modelem CMM, a narzuconą często przez rynek normą ISO. Nikt nie ma jednak wątpliwości, ze zastosowanie praktyk któregoś z systemów jest niezbędne dla organizacji, która chce się dalej rozwijać, konkurować na rynku i wywiązywać się z przyjętych zleceń w ustalonym terminie, w ramach przewidywanego budżetu, spełniając wymagania klienta.